‘Doorlooptijd kan van 120 naar 12 dagen’

Corporaties doen er, vaak in samenwerking met gemeenten, alles aan om huurders met problematische schulden uit de brand te helpen. Kan dit nog sneller en eenvoudiger? Ja, zeggen Aedes en branchevereniging NVVK, die met het modelconvenant huurachterstanden, en inmiddels 11 deelnemende corporaties, koersen op een snel akkoord bij schuldregelingen.

‘De Gereedschapskist Aanpak schulden en armoede, die we in 2022 hebben gelanceerd, bundelt al een flink aantal bruikbare praktijkinstrumenten. Het convenant brengt de broodnodige rust in de tent. Vooral duidelijke afspraken over de doorlooptijden van schulden waren welkom.’

‘Wij koersen al sinds 2017 sterk op schuldenrust en werken nauw samen met de 42 Rotterdamse wijkteams en schulphulpinstanties. We wijzen huurders op alle mogelijke voorzieningen. De Vraagwijzer in Rotterdam is niet voor niets drukbezocht. Wat ook de oorzaak is van een huurachterstand, we blijven keihard weg van oordelen. In het ergste geval verlagen we de huur of schelden we schulden (deels) kwijt.’

Oog voor de situatie

De totale som van de achterstanden bij huurders blijft redelijk gelijk, maar het aantal debiteuren is de laatste jaren met ongeveer 15% toegenomen. Na onder meer de zelfstandige havenwerkers die door de coronacrisis in de financiële nood kwamen, volgde de toeslagenaffaire waardoor mensen in problemen raakten.’

‘De politiek-bestuurlijke stroperigheid en wisselvalligheid zijn vreselijk. Kijk naar de belofte om niet aan de huurtoeslag te komen die in no-time weer werd gebroken. Oog voor de situatie en op maat werken, dat is ons uitgangspunt. Stabilisatie en rust zijn de toverwoorden, passende hulp is de uitkomst.’

In 2022 maakte Aedes de Gereedschapskist Aanpak schulden en armoede samen met Platform31. Hierin zijn diverse maatregelen en voorbeelden op één plek beknopt en overzichtelijk bij elkaar gebracht om kennis te delen en elkaar te inspireren.

‘Met het modelconvenant in de hand verkorten we de doorlooptijd in het schuldenproces. Het vergroot de duidelijkheid en snelheid van werken en dat komt iedereen die betrokken is bij minnelijke schuldhulpverlening ten goede: huurders met schulden, schuldeisers en de hulpverlening. 3 belangrijke nieuwe elementen jagen versnelling en vereenvoudiging aan.’

‘Schuldenrust betekent dat corporaties incassomaatregelen voor maximaal 8 maanden opschorten. Dat zorgt ervoor dat de schuldenlast niet onnodig hoog oploopt en helpt huisuitzetting te voorkomen. Daarnaast ontvangen corporaties vanuit de hulpverlening een zogenoemde kennisgeving wanneer een stabilisatieperiode nodig is. En dan geldt er nog een verruiming van de reactietermijnen: de huurder krijgt meer tijd om te reageren.’

Druk van de ketel

‘Woningcorporaties reageren uiterlijk binnen 15 werkdagen op het saldoverzoek (het openstaande saldo van schuldenaars bij schuldeisers, red.), en zo nodig op het schikkingsvoorstel. Corporaties gaan in principe bij voorbaat akkoord met een schuldregeling. Onderhandelen is niet meer nodig. Eisers krijgen altijd het hoogst haalbare aanbod op basis van gestandaardiseerde rekenmethodes. En dat bespaart alle betrokkenen veel tijd en werk.’

‘Het convenant haalt de druk van de ketel en geeft iedereen extra adem. De teller staat inmiddels op 11 deelnemende corporaties. In de ideale situatie sluiten alle corporaties zich hierbij aan. Zo zetten we gezamenlijk in op duurzame oplossingen. Zo lang als het moet, zo kort als het kan.’

Snellere hulp voor huurders met een huurachterstand?
Dat kan door als woningcorporatie het modelconvenant minnelijke schuldhulpverlening te tekenen. Daarin staan nieuwe afspraken tussen schuldhulpverleners en woningcorporaties. Aedes en de vereniging voor schuldhulpverlening NVVK maakten het samen met 13 woningcorporaties.

‘In Rotterdam hebben we al een goedlopend convenant tussen de gemeenten en de corporaties. Dat zorgt voor een gezamenlijke visie, een gezamenlijk doel en een basis om elkaar te kunnen aanspreken. In het landelijke convenant wordt ook efficiënt werken gestimuleerd met inzet van het Schuldenknooppunt (een samenwerking tussen schuldhulpverleners en schuldeisers, red.).’

‘Hieruit spreekt vertrouwen in de Kredietbank Rotterdam, en dit vertrouwen is terecht, want elke schuldeiser krijgt van ons het beste aanbod dat mogelijk is. De uiteindelijke droom is dat alle kredietbanken en grote schuldeisers, waaronder corporaties, deelnemen aan het convenant en het Schuldenknooppunt. Dan zou de doorlooptijd van het traject van schuldbemiddeling kunnen dalen van 120 tot 12 dagen.’

Afhankelijk van bereidheid klant

‘Dit landelijke convenant is een stapje verder in de richting van deze droom. Als gemeente blijven we natuurlijk wel afhankelijk van de bereidheid van de klant. Soms is iemand gewoonweg nog niet klaar om hulpverlening aan te gaan. Dat is lastig, wanneer uitzetting dreigt en de corporatie de huurder al in een vroeg stadium heeft aangedragen voor schuldhulpverlening.’

‘Helaas maakt slechts een beperkt deel van de mensen met problematische schulden ook echt gebruik van de schuldsanering. We verwachten wel dat dit deel gaat groeien wanneer de saneringstermijn van 36 naar 18 maanden wordt teruggebracht.’

Meer lezen?
Hoe eerder mensen met financiële zorgen in beeld zijn, hoe beter. Woningcorporaties maken hier al jaren werk van. Lees er meer over bij het onderwerp schulden en huisuitzettingen op Aedes.nl.

Vergeleken met 2021 hadden vorig jaar net iets meer huurders van woningcorporaties een huurachterstand. Het totale bedrag aan huurachterstanden liep wel iets terug. Dat blijkt uit de nieuwste Aedes-corporatiemonitor huurachterstanden en huisuitzettingen (september 2023).

Tekst: Martijn Houwerzijl, foto's: Chantal Spieard

Wil je elk kwartaal Aedes-Magazine in jouw inbox?

Gerelateerde artikelen