Met gecertificeerde woonconcepten bouw je sneller
Olga Görts – van de Pas, directeur Netwerk Conceptueel Bouwen (NCB)
3 minuten leestijd
Conceptueel bouwen gaat sneller dan traditioneel bouwen. In tijden van woningnood is dat winst. Certificering van woonconcepten levert nóg meer tijdswinst, zonder verlies van kwaliteit. Maar zover zijn we nog niet, zegt Olga Görts – van de Pas. Eerst moeten conceptaanbieders intern de kwaliteit borgen van hun processen en producten.
Conceptueel bouwen met certificering kan helpen nieuwbouw te versnellen.
‘Het kan zeker helpen als een bouwbedrijf of conceptaanbieder een certificaat heeft voor het totale woningconcept dat ze op de markt brengen. Als op 1 januari 2024 de ‒ herhaaldelijk uitgestelde ‒ Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking treedt, moet een externe kwaliteitsborger controleren of het opgeleverde gebouw voldoet aan de bouwtechnische regels. Met zo’n certificaat hoeft de kwaliteitsborger straks minder te controleren. Hij kan de gemeente sneller laten weten dat de opgeleverde woningen voldoen aan het Bouwbesluit.’
Over Olga Görts – van de Pas
Bouwkundig ingenieur Olga Görts – van de Pas is directeur van het Netwerk Conceptueel Bouwen. Dit kennisnetwerk verbindt conceptaanbieders, opdrachtgevers – zoals woningcorporaties – en toeleverende industrie en biedt instrumenten en diensten om conceptueel bouwen te bevorderen. Görts – van de Pas is daarnaast onder meer commissaris bij de corporaties Woningstichting Valburg en Woonpartners.
Kijk ook eens op de website van het Netwerk Conceptueel Bouwen. Daar vind je meer informatie over activiteiten en instrumenten, waar onder de Quick Scan Interne Kwaliteitsborging.
‘Wel moeten we ons realiseren dat certificering van een compleet woningconcept een lang en complex proces is. En het is pas een optie als een leverancier zijn interne kwaliteitsborging helemaal op orde heeft. Certificering kost geld, maar levert een besparing op door lagere faalkosten. Dat bereik je overigens ook met goede interne kwaliteitsborging. Certificering is voor ons dus geen doel op zich. Belangijker is dat bouwbedrijven zich ervan bewust zijn dát ze kwaliteit moeten leveren en aantonen hóe hun kwaliteit is geborgd.’
Denken vanuit kwaliteit is in de bouw nog niet overal vanzelfsprekend.
‘Dat klopt. Gelukkig is het kwaliteitsdenken bij conceptaanbieders verder ontwikkeld dan in de traditionele bouw. Een traditionele bouwer krijgt bestektekeningen die bij ieder project weer om een andere oplossing vragen.’
In deze aflevering van ‘Meer dan een huis’ duikt Quintin Wierenga in het onderwerp conceptueel bouwen. Dat doet hij met Olga Görts, directeur van het Netwerk Conceptueel Bouwen en Joost Lobee, directeur-bestuurder bij Woningstichting Compaen in Helmond.
‘Conceptueel bouwen gaat uit van gestandaardiseerde producten en processen die de conceptaanbieders zelf ontwerpen, ontwikkelen en uitvoeren. Het zijn herhaalbare oplossingen die de aanbieders zelf steeds verder verbeteren. Als er iets niet helemaal goed gaat, voeren ze verbeteringen door. Daardoor geeft de conceptuele bouw opdrachtgevers meer zekerheden over kwaliteit dan de traditionele bouw.’
‘Voor de Wkb moeten bouwers ook kunnen aantonen dat hun product goed is. Alles moet transparant en controleerbaar zijn. Bouwers moeten hun interne kwaliteitsborging echt 100% op orde hebben. Dat vraagt tijd, van bedrijven én van medewerkers.’
Olga Görts – van de Pas
Bouwkundig ingenieur
‘Je hebt lagere faalkosten als bouwers hun interne kwaliteitsborging op orde hebben’
Het startpunt ligt dus bij interne kwaliteitsborging.
‘In deze fase vinden wij, het Netwerk Conceptueel Bouwen, dat inderdaad het belangrijkste. Vandaar ons project Interne Kwaliteitsborging dat we samen met een aantal leden/conceptaanbieders zijn gestart. We ontwikkelen onder meer een objectieve scan om te bepalen waar een conceptaanbieder staat met de eigen interne kwaliteitsborging. Alle NCB-leden kunnen de scan gebruiken. Het is een handvat om Wkb-proof te worden en de inzet van een externe kwaliteitsborger te beperken. Uiteindelijk scheelt het ook in de Wkb-kosten, als de externe kwaliteitsborger minder hoeft te controleren.’
‘De scan bestaat uit vragen over de verschillende processen. Gebruikt het bedrijf bijvoorbeeld materialen met kwaliteitscertificaten? Andere vragen gaan over het kwaliteitsproces zelf: hoe borgt het bedrijf bijvoorbeeld dat het woningconcept voldoet, in zowel ontwerp als uitvoering? Ook de medewerkers komen in onze scan aan bod. Zit kwaliteitsdenken bij iedereen tussen de oren? Maakt het bijvoorbeeld uit of team A of team B een woning realiseert? Zijn er interne opleidingsprogramma’s om de mensen kwaliteitsbewust te maken? Als intern alles picobello in orde is, is certificering van het woningconcept een optie.’
Aedes-standpunt certificering
Aedes ziet certificering bij conceptueel bouwen als toekomstperspectief en is voorstander van 1 landelijke toelatingstoets. Dan hoeft de vergunning voor de bouwkundige kwaliteit maar 1 keer te worden afgegeven. Gemeenten hoeven niet meer elke keer opnieuw te bepalen of een woning aan de bouwkundige eisen voldoet.
Het is belangrijk dat de Wkb op 1 januari 2024 nu echt in werking treedt.
‘Zeker! Met het uitstel van de Omgevingswet is ook de Wkb, nu al voor de zevende keer, verzet. Je kunt wel zeggen dat het jammer is dat deze wetgeving nodig is, maar het is een belangrijke stimulans om de kwaliteit van nieuwbouw te verbeteren.’
‘Onze leden/conceptaanbieders zijn er in ieder geval klaar voor. Hun medewerkers zijn gemotiveerd en willen met de nieuwe werkwijze aan de slag. Weer een gelegenheid om zich te onderscheiden met producten: integraal ontworpen woningconcepten. Producten die voldoen aan de hoogste kwaliteitsstandaard, voor een goede prijs.’
Conceptueel bouwen is 22% goedkoper en 16 maanden sneller vergeleken met traditioneel bouwen. Dat is recent gebleken uit een onafhankelijk vergelijkend onderzoek van IGG bouweconomie en Netwerk Conceptueel Bouwen. Met conceptueel bouwen is het mogelijk om 4 woningen te bouwen, voor de prijs van 3 (traditionele) woningen. Zonder concessies te doen aan de kwaliteit van de woning.