Bouwen aan welzijn

2 jaar geleden schreef ik op deze plek dat het welzijn van onze huurders te veel op de achtergrond is geraakt. Ik suggereerde de klantdoelen in onze benchmark te vervangen door welzijnsdoelen: woonlasten, levensverwachting.

Inmiddels is de maatschappelijke discussie over ruimtelijke uitsortering van (kans-)armoede en (on)gezondheid niet meer weg te denken uit het publieke domein. Huisartsen in zwakke wijken leggen uit dat de bestaanszekerheid van hun patiënten zodanig onder druk staat dat ze er letterlijk ziek van worden. In diezelfde wijken serveren steeds meer scholen standaard een ontbijt aan hun leerlingen, om ze niet een nog grotere leerachterstand te laten oplopen door een knorrende maag. In de Atlas van Afgehaakt Nederland zien we dat stemgedrag voor een groot deel te herleiden is naar postcode. Hoe zwakker de wijk, hoe vaker mensen stemmen op afhaak-partijen.

Als ze al stemmen, want in sommige wijken is de opkomst inmiddels gezakt tot ruim onder de 20%. Dat betekent dat niet alleen het welzijn van deze wijkbewoners, maar eigenlijk van heel Nederland in het geding is. En uit de inmiddels welbekende Veerkrachtkaarten blijkt dat het sinds 2000 met alle wijken in Nederland beter gaat. Behalve met de slechte wijken. Daar gaat het steeds slechter. Dacht ik 2 jaar geleden nog een onschuldig steentje in een stille vijver te gooien. Inmiddels is duidelijk dat de schuimkoppen op de vijvergolven staan.

Het dilemma is niet meer óf we welzijn in het hart van onze missie moeten plaatsen, maar hoe. Er liggen kansen zat: we kunnen sturen op instroom, (veel) meer investeren achter de voordeur en beter voor onze huizen zorgen (schimmel uitbannen, ook bij verkeerd woongedrag). Nog mooier is het als we doelen durven te stellen die alleen samen met partners zijn te realiseren: schoolprestaties, medicijngebruik, verkiezingsopkomst. Het is een lonkend perspectief: de komende jaren bouwen we niet alleen heel veel huizen, maar bouwen we ook aan welzijn. Mijn indruk is dat we onszelf daarvoor opnieuw moeten uitvinden.

Lees ook het pamflet Stenen én mensen over dit onderwerp. 

Deze aflevering van de podcastserie 'Meer dan een huis' gaat over de dreiging dat er in sommige Nederlandse wijken een parallelle samenleving ontstaat. Presentator Quintin Wierenga gaat op onderzoek uit en praat met Jan Hamming, burgemeester van Zaanstad en Harry Platte, bestuurder bij Parteon, de grootste corporatie in de Zaanstreek over de dreigende kloof en de mogelijke oplossingen.