Trends

‘Met een slimmer planproces win je járen’

Gebiedsontwikkelaar Annius Hoornstra

  2 minuten leestijd

De woningbouwproductie moeten we met meer dan 25% versnellen. Met slimmere bouwtechnieken kun je maanden winnen. En met een slimmer planproces win je járen. Stads- en gebiedsontwikkelaar en medeoprichter van ThePositiveLab Annius Hoornstra deed hier, samen met onderzoeksbureau Fakton, onderzoek naar, in opdracht van het ministerie van BZK. Wat kunnen we hiervan leren?

Welke inzichten levert jullie onderzoek op?

‘Oplossingen moeten ook buiten de bouwketen gezocht worden. De toekomstige, onontkoombare hogere eisen voor energie, mobiliteit, materiaal, klimaatadaptatie, et cetera leiden nu simpelweg tot hogere kosten en vertraging. Maar slimme afspraken en partijen buiten de keten betrekken bij de ontwikkeling leiden tot opbrengsten én versnelling.’

Over Annius Hoornstra

De rol van zelfstandig adviseur op het gebied van stads- en gebiedsontwikkeling combineert Hoornstra met lidmaatschap van de raad van toezicht van het Warmtebedrijf in Zaanstad (WNZ). Ook is hij medeoprichter van ThePositiveLab.

‘De herontwikkeling van naoorlogse wijken door sloop en vervangende nieuwbouw is daar een mooi voorbeeld van. De parkeerdruk is in dat geval vaak een hot item, want er worden meestal meer woningen gebouwd dan er worden gesloopt. Het klassieke toneelstukje is dat de parkeernorm naar beneden wordt bijgesteld. Maar dat is geen echte oplossing. Het organiseren van betaalbare deelmobiliteit in de sociale huur is dat wel. En daarvoor moet je dus ook buiten de keten partners zoeken.’

Nieuwbouwproject

Wat leidt nog meer tot het versnellen van de bouwproductie?

‘Het slimmer organiseren van planprocessen. De conclusie van ons onderzoek is dat je het planproces kunt indikken van 6 naar 2 jaar. Daarmee bespaar je ook nog eens tussen de 25 tot 50% aan capaciteit. Maar dan moet je het wel anders gaan doen. Dus hebben we onderzocht hoe je kunt zorgen dat versnellen daadwerkelijk gebeurt.’

‘We dachten dat juridische bezwaren en processtappen in de weg zouden zitten. Maar het bleek heel erg te draaien om het willen, en het herontwerpen van je manier van werken. Ik zeg niet dat dat eenvoudig is, maar het is wel de crux. Bovendien zie ik dat bij zulke korte processen de energie ervan af spat.’

‘Het planproces kan van 6 naar 2 jaar’

Versnellen is makkelijk gezegd, maar hoe doe je dat?

‘Door vanaf dag 1 alle stappen tegelijkertijd te zetten. Dus op dag 1 begin je met zowel inspraak, je bestemmingsplan, het ontwerp als de kostenanalyse ... Dat kán! Daarmee is al genoeg ervaring. Je moet er alleen rekening mee houden dat je nog niet alles weet, maar je kunt het proces wel zo organiseren dat je ondanks dat al van start kan. Dit nieuwe proces, waarmee je meteen vanaf dag 1 heel veel fases tegelijk in gang zet, zou de nieuwe standaard moeten worden. Want zoals het nu gaat, is het onhoudbaar.’

Kijk ook eens bij het praktijkvoorbeeld Een bouwvergunning in 1 dag.

Nieuwe manieren van samenwerken krijgen minder aandacht dan innovaties op materieel vlak. Hoe komt dat?

‘Technische innovaties doen over het algemeen niemand pijn. Voor een technische oplossing hoef je immers zelf niets in te leveren. Integendeel, meestal levert die je wat op: gemak, tijdswinst ... Terwijl bij een nieuwe manier van samenwerken iedereen het opeens anders moet gaan doen. Dat vinden mensen lastig.’

Meer lezen?

Hoornstra werkte mee aan verschillende publicaties over dit thema. Op Rijksoverheid.nl vind je het plan van aanpak Versnellen processen en procedures woningbouw. Of lees het artikel Van harder naar slimmer werken met woningbouwversnelling als resultaat.

Tekst: Erwin Rooyakkers, foto op de bouwplaats: Simone-Michelle de Blouw

Wil je elk kwartaal Aedes-Magazine in jouw inbox?

Gerelateerde artikelen

flat

Harm Janssen