Versnellen

Ja, we moeten bouwen, snel bouwen. We moeten duurzaam en gedifferentieerd bouwen. Niet alleen eengezinswoningen, ook voor senioren, die moeten natuurlijk levensloopbestendig zijn. Voor junioren, dat moet doorstroom zijn. De woningmarkt zit op slot, ons aanbod is te homogeen. Tot zover is iedereen het eens, tijdens het provinciale woondebat.

Maar dan komt het... waar moeten we bouwen? ‘Niet in de groene contouren’, vindt GroenLinks. ‘Niet in de rode culturen’, vindt de PvdA. Dat wordt nog wat als die gaan fuseren tot RoodGroen. Dan blijft er maar één mogelijkheid over: ondergronds bouwen. Je kunt maar voorbereid zijn, je weet tenslotte nooit hoe die oorlog zich ontwikkelt.

‘We moeten inbreiden in de binnensteden en de dorpen’, vinden de mensen die zelf in het groen wonen. ‘En als we nou daar de hoogte in gaan. Geen rechte gevels natuurlijk, maar glooiende woonlagen met terrassen met bomen, verticale tuinen, ik noem maar wat … Dan kun je zeker tot 10 of 11 hoog.’

‘Ik dacht het niet’, zeggen de dorpelingen, ‘de dorpen moeten juist hun dorpse karakter behouden. Zet er bij jullie maar een mooie nieuwe wijk bij. Hebben we daarvoor zo'n smak geld neergelegd, om ons uitzicht te laten bederven door sociale huurwoningen?’ De stemming dreigt grimmig te worden. ‘Wonen doen we samen’, probeert de moderator. Zo is het. Want zelfs als je alleen woont, moet je nog samenwerken om een woning voor jezelf te kunnen laten bouwen.

‘Wat zou u de minister willen meegeven?’ Na deze vraag van de moderator valt er een diepe stilte. Alleen het klimaatsysteem van het vergaderzaaltje antwoordt met een zacht geruis. ‘Bouwen op Mars’, stel ik voor. ‘Daar is stikstofruimte zat.’ Iedereen lacht, terwijl ik het eigenlijk niet grappig bedoelde. ‘Dat is de enige optie als jullie elkaar geen kavel grond gunnen.’

We hebben dit soort discussies al vaker gevoerd, op allerlei niveaus. Ik heb zin in handen uit de mouwen, in zoiets als ‘in gelul kun je niet wonen’. In mooie, nieuwe wijken met licht, lucht en ruimte en straten die net niet helemaal recht zijn, zoals in Plan Zuid, van mijn overgrootvader Berlage. Laten we versnellen en laten we ons allemaal realiseren dat iedereen gewoon wil wonen. En dat nog steeds 54% van Nederland bestaat uit landbouwgrond. Samenwerken, samenwonen!