Wat doe je tegen ondermijning?

‘Het is een proces van lange adem’

4 minuten leestijd

Het hart van de wijk Rozenprieel in Haarlem is voor een deel arm en kampt met sociale en economische problemen. Criminelen proberen hun invloed uit te breiden. Het gevoel van onveiligheid is groot. De gemeente, woningcorporatie Ymere, politie en hulpverleningsinstanties zoeken samen naar een oplossing. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Moet er nu bijvoorbeeld wel of niet een convenant komen voor het delen van informatie?

Rachid Bourbatat

Gebiedsregisseur Ymere

Harm ten Zijthoff

Specialist bijzonder beheer Ymere

‘We vonden een compleet wapenarsenaal’

‘Ondermijning is in het Rozenprieel aan de orde van de dag: bewoners lossen zaken liever onderling op dan dat ze bij de politie aankloppen. Een aantal ernstige conflicten zette de wijk op scherp. In een woning en een bedrijfspand, in gebruik bij de Hells Angels, vonden wij een compleet wapenarsenaal. De burgemeester werd bedreigd, ons kantoor werd beschoten.’

‘Toen zijn we begonnen met een zero tolerance-beleid. De hele wijk is doorgelicht. 15 huisuitzettingen op 600 woningen volgden. Bij woningtoewijzing wegen we nu de sociale motivatie van nieuwe huurders mee. Daarmee groeit de betrokkenheid in de wijk. En de renovatie en nieuwbouw van sociale huurwoningen geeft ook een positieve impuls aan de leefbaarheid.’

‘Als het in een wijkaanpak ergens wringt dan is het in de samenwerking. Organisaties starten met de beste bedoelingen maar varen ook een eigen koers of stellen bij incidenten andere prioriteiten. Ook wisselingen in personeel kunnen het proces vertragen. Juist in een volkswijk moet je wendbaar en flexibel zijn en op sleutelspelers kunnen bouwen.’

‘Dé oplossing is er niet. Een aantal jongeren waant zich onaantastbaar, gesteund door de familie. Hun invloedssfeer wordt wel steeds kleiner. Daarom moet de politie er kort op zitten. En er moet een convenant komen, zodat wij snel informatie kunnen uitwisselen. Als we dit samen voor elkaar krijgen, dan zien we een positieve toekomst tegemoet voor de wijk en de bewoners.’

Als criminaliteit onze leefwereld binnendringt, dan hebben we het over ondermijning. Grote vraag is: welke rol hebben woningcorporaties bij de aanpak ervan? En hebben corporaties hiervoor voldoende middelen? In deze nieuwe aflevering van ‘Meer dan een huis’ praat presentator Quintin Wierenga daarover met Jolanda de Zwart, wijkconsulent bij Sité Woondiensten, en Hans Moors, partner bij onderzoeks- en adviesbureau EMMA en expert sociale veiligheid.

Niels Ganzevles

Beleidsadviseur Openbare orde & Veiligheid bij de gemeente Haarlem

‘Er is een grens aan wat je moet en kunt delen met elkaar’

‘De kracht van de aanpak in het Rozenprieel ligt en lag in het voluit benutten van de bevoegdheden van alle partijen. Daarmee hebben we steeds gezamenlijk interventies gedaan in de wijk. Goede samenwerking tussen de gemeente, de politie, de corporatie en wijkbeheerders is een absolute voorwaarde om iets te verbeteren.’

‘Een wijkagent ter plekke hebben is cruciaal. Die is onze oren en ogen. Maar die positie staat onder druk vanwege het capaciteitsgebrek bij politie. De wijkagent wordt steeds vaker onttrokken aan het werk in de wijk en ingezet in de noodhulpdiensten. Ik ben bang dat deze ontwikkeling doorzet.’

‘Samenwerking slaagt vooral als je vertrouwen in elkaar hebt. We hebben het over een convenant gehad over het delen van informatie, maar ik denk dat dat niet nodig is. Er is een grens aan wat je moet en kunt delen met elkaar. Je kunt beter samen de wijk ingaan, laten zien dat je er bent en daar je informatie ophalen.’

‘Problemen tijdig signaleren en daarmee gezamenlijk aan de slag gaan, zie ik als de grote meerwaarde van onze wijkaanpak. De bereidheid onder buurtbewoners om samen met ons een fijne woon- en leefomgeving te creëren neemt toe. Buurtbewoners opperden een opknapbeurt voor een groot plein. Dit stond al in de planning en is nu dankzij de wijkaanpak naar voren geschoven. Nu moeten wij dat samen met bewoners ook schoon en netjes houden. Toezicht houden en elkaar durven aanspreken waar het misgaat.’

Woningcorporaties staan voor leefbare wijken waar het prettig wonen is. Samen met lokale partners als gemeente en politie werken zij aan wijken die schoon, heel en veilig zijn.
Lees ook de visie van Aedes op leefbare en veilige wijken.

Jan Nanne

Wijkagent

‘Eerst connectie, dan correctie’

‘Handelen vanuit vooringenomenheid, daarin schuilt een groot gevaar. Mensen praten elkaar al snel na. De wijk heeft de stempel van probleemwijk en dan wordt hij automatisch zo gezien.’

‘Als mensen het fijn vinden om in de voortuin te gaan barbecueën, dan hoeft dat volgens mij helemaal geen probleem te zijn. Het hoort ook wel bij een ‘volkse’ wijk.’

‘Sommige bewoners sporen niet en wanen zich nog altijd onaantastbaar. Geweld, zware vernieling, bedreiging en intimidatie: politie en een groot deel van de bewoners is daar klaar mee. Bewoners zijn nu bereid om te praten.’

‘Ik werk hier nu 7 maanden en participeer tweewekelijks in een werkgroep met Ymere, hulpverleningsinstanties en de gemeente. Onder begeleiding van een externe professional zetten we gericht hulpverlening in bij gezinnen met ernstige opvoedkundige problemen. Je ziet dat er sneller rust in een gezin komt. Het komt aan op opvoeden en praten. Eerst connectie, dan correctie.’

‘Het gaat wringen als samenwerkende partijen elkaars rol niet begrijpen en hun verantwoordelijkheden niet pakken. Een convenant voor informatiedeling met alle betrokken partijen is naar mijn mening onmisbaar. Eerder werkte ik op deze wijze in Amsterdam, dat liep veel vloeiender. We zijn succesvol in deze wijk, maar het is een proces van de lange adem.’