‘Hier groeien huizen’

Sinds een jaar werk ik in Ede. Daarmee blijk ik met de neus in de transitieboter te zijn gevallen. De Gelderse Vallei, ook wel Food Valley genoemd, was de afgelopen zomer het brandpunt van boerenprotesten. Meer dan 20% van de Nederlandse stikstofdepositie wordt geproduceerd in een smalle strook van intensieve veeteelt tussen Ede en Barneveld. 

Tegelijkertijd is het woningtekort in onze (kleine) woningmarktregio relatief groot. In 20 jaar moeten er 40.000 huizen worden gebouwd. Dat is een heel Ede erbij. Zie daar de ruimtelijke opgave voor heel Nederland in een notendop. Onze leefomgeving gaat de komende decennia ingrijpend veranderen. Dat dat pijn doet blijkt wel.

Dat ingrijpende transities ook prachtige kansen bieden op een betere toekomst sneeuwt onder in de stress van de crisis. Zo zouden volgens sommigen de boeren hun veld en veestapel moeten ruimen om plaats te maken voor huizen. In werkelijkheid zijn er maar enkele procenten van het enorme landbouwareaal nodig om de woningnood op te lossen.

Denkend aan Holland zien we ook na de transitie, vrij naar Marsman, nog altijd smalle sloten traag door oneindig weiland gaan. Maar in plaats van ijle populieren zien we nu nieuwe huizen aan den einder staan.

Ik droom van een transitiecoalitie van boeren en bouwers die samen een nieuw duurzaam landschap creëren. Boeren verbouwen lisdodde, vlas en papaver. Naast de akkers staat op bordjes geschreven: Hier groeien huizen. Uiteraard hebben ze ook nog hun traditionele boerenbedrijf met duurzame akkerbouw en veeteelt. Duizenden mensen wonen in gloednieuwe klimaatadaptieve, circulaire, gemengde wijken, gebouwd op voormalige akkers en weilanden. Op fietsafstand van de Hoge Veluwe of de Utrechtse Heuvelrug.

Natuurlijk klinkt het kinderlijk naïef. Was het maar zo eenvoudig. Het wordt hard werken om zo'n transitiecoalitie te smeden. Maar het alternatief is geloven dat alles bij het oude kan blijven. En dat is pas echt naïef.

mhdewilde@woonstede.nl