De Groningse wijk Selwerd maakte de afgelopen jaren een vrije val op de leefbaarheidsladder. Maatschappelijke stress, sociale misère en rotzooi op straat zijn aan de orde van de dag. Maar project Sunny Selwerd brengt daar samen met bewoners verbetering in.
Typische jarenzestigbouw: veel licht, lucht en ruimte. Toch maakt Selwerd een wat troosteloze indruk. De Groningse wijk ging de afgelopen decennia hard achteruit. Groeiende armoede en onveiligheid, sociaal verval, de buurt werd sleets en de kwaliteit van de stenen waarmee de huizen zijn gebouwd bleek niet optimaal.
Annemiek Atsma, woningcorporatie Nijestee: ‘We willen dat bewoners weer trots kunnen zijn op hun wijk’
Verbeterplan
Maar het tij keert. De verouderde wijk wordt omgeturnd tot een groene,
levendige tuinwijk. Bewoners, de gemeente, woningcorporaties en wijkinstanties werken samen onder de
naam Sunny Selwerd. ‘Sociale en fysieke
wijkaanpak gaat hier hand in hand’, vertelt Maarten Brandts Buijs, hoofd wijkcommunicatie: ‘Dat
betekent op grote schaal renovatie, sloop, nieuwbouw en aanpak van de openbare ruimte. Maar ook een
verbeterplan voor het hele leven: je
gezond en gelukkig voelen, fijne sociale contacten om je heen en meedoen in het leven.’
‘Er is hier te lang niks gebeurd’, vertelt buurtregisseur Daan Kingma. ‘Er zijn straten waar mensen vechten voor hun bestaan. Ze wantrouwen de overheid, corporaties en instanties.’ Kingma is in dienst van het Wijkbedrijf, dat al sinds 2016 fungeert als sociale spil in de wijk. Hij vindt versterking van de eigen regie van bewoners cruciaal voor het behalen van succes.
Foto: Martin Waalboer
Over Sunny Selwerd
Wijkbedrijf Selwerd is sinds 2016 het projectbureau van de wijk voor en vooral door bewoners. Sociale en fysieke wijkaanpak gaan hand in hand in Sunny Selwerd. In de wijk wonen zo’n 6.000 mensen op ongeveer 4.000 adressen, meer dan de helft van de huizen is van corporaties. Lefier, Patrimonium, De Huismeesters en Nijestee we rken samen met de bewoners tot medio 2030 aan duurzame renovatie van 950 studentenappartementen, 240 duurzaam gerenoveerde woningen en 640 nieuwe woningen in verschillende prijsklassen, waarvoor bijna 450 woningen worden gesloopt.
‘Een gezonde en fijne leefomgeving bereik je niet met simpelweg een andere woningverdeling. Er is altijd een groep die zich dan weggejaagd voelt. Vraag bewoners naar hun wensen en nodig ze uit om mee te denken. Met plannen voor nieuwbouw, renovatie en de aanleg van een warmtenet willen ze echt wel praten.’
Klassieke valkuil
‘Ik kan me herinneren dat ik aanschoof bij een vergadering over
wijkvernieuwing waarbij geen enkele bewoner aanwezig was, vertelt Brandts Buijs. ‘Dat bewoners
uitgenodigd worden en dat goedwillende organisaties
hun schouders ophalen als bewoners niet komen, is een klassieke valkuil: we hebben ze toch gevraagd?
In Selwerd zitten bewoners echt aan tafel met corporaties, WIJ-teams, de gemeente, hulpverlening en buurtcentra. De samenwerking komt van alle kanten. Op welk niveau de advisering wordt ingestoken hangt af van de doelgroep, de projectkaders en de beslisbevoegdheid van bijvoorbeeld gemeenten en corporaties’, zegt Kingma. ‘Maar de stem van bewoners weegt zwaar.’
Buurtregisseur Daan Kingma: ‘Vraag bewoners naar hun wensen en nodig ze uit om mee te denken’
Heilige huisjes
Het uitvoeringsprogramma, De Bouwdoos, is een verzameling projecten gericht
op verbetering van de openbare ruimte, woningbouw, energie, samenleven, meedoen, gezondheid,
veiligheid en kansen voor kinderen. De aanpak
verschilt per project en soms zelfs per straat. Daarmee willen we nog wel eens wat heilige huisjes
omvergooien’, observeert Brandts Buijs. ‘Vroeger bepaalden uitsluitend gemeenten en
woningcorporaties hoe en wat. Van meedenken of meebepalen
was absoluut geen sprake.’
In Selwerd is dat anders. Corporaties duiken ook geregeld de wijk in. ‘We willen dat bewoners weer trots kunnen zijn op hun wijk. We nemen ze letterlijk mee naar de tekentafels,’ zegt Annemiek Atsma, wijkcoördinator bij woningcorporatie Nijestee. Bij de sloop van de eerste 61 woningen werd er een koffiekar in de buurt geplaatst waar bewoners afscheid van een tijdperk konden nemen.
‘Basisschoolleerlingen hebben de ramen van de sloopwoningen beschilderd. Bewoners waren in tranen van verdriet en vreugde.’ Voor een aankomende renovatie stelt Nijestee tijdelijk een eengezinswoning als ‘buurthuis’ beschikbaar. Voorbeelden van drempelverlagend werken.
