Johan Oosterhoff

‘De dynamiek van een kleine organisatie past bij mij.’ Johan Oosterhoff, directeur-bestuurder bij Patrimonium Urk, is een praktische doener die van korte lijntjes houdt.

‘Dat is de kracht van een kleine organisatie: snel besluiten nemen en wendbaar meebewegen’, zegt Johan Oosterhoff. De functies bij Patrimonium Urk zijn breed, vertelt hij. ‘We zijn met 8 en vallen gemakkelijk voor elkaar in. Ik vind het hartstikke leuk om het bestuurswerk te combineren met uitvoering. Ik zit om tafel met huurders, aannemers, dienstverleners, zorginstellingen, overheden, noem maar op. En soms draai ik ook zelf nog wel eens een jaarrekening in elkaar.’

Toekomstbestendig

Hij verzet zich tegen het idee dat kleine corporaties niet toekomstbestendig zouden zijn. ‘Dat zijn geluiden die ik wel hoor van instanties als de Aw en het WSW. Onterecht. We zijn lokaal verankerd en kunnen verschil maken in een gemeenschap.’ Jarenlang was hij actief bestuurslid bij MKW Platform voor kleine en middelgrote corporaties. ‘Een manier om mezelf scherp te houden en op de hoogte te blijven van wat er speelt.’ Dit voorjaar nam hij afscheid na 8 jaar penningmeesterschap bij MKW.

In MKW-verband is hij betrokken bij tal van initiatieven om tools te ontwikkelen die kleine en middelgrote corporaties ondersteunen. Bijvoorbeeld de jaarafsluitingstool en recent de MKW-quickscan toekomstbestendigheid. ‘Een gesprekshandleiding om kleine corporaties te helpen intern en extern het gesprek te voeren over hun positie en toekomst.’

Lees meer over MKW-quickscan toekomstbestendigheid op de website van MKW platform.

En met een aantal MKW-corporaties toetst hij in de praktijk het referentiegrootboekschema (RGS) van Aedes. Dat maakt een uniforme system-to-system uitwisseling mogelijk van verantwoordings- en prognosecijfers met SBR Wonen en andere instanties. ‘Kleine corporaties doen dat makkelijker dan grote. We zijn praktischer ingericht en hoeven geen werk-, stuur- en projectgroepen op te zetten om onze organisatie mee te krijgen. We gaan gewoon met RGS aan de slag, kijken waar we tegenaan lopen en lossen het op.’

Professioneel bestuur

Johan maakte voor het eerst kennis met het werkveld van corporaties in de jaren 90. Als registeraccountant kwam hij veel over de vloer bij woningcorporaties. Een periode van grote veranderingen, blikt Johan terug. Corporaties verzelfstandigden en moesten hun financiële sturing en verantwoording professionaliseren. Werk aan de winkel voor accountants. ‘Mij sprak de combinatie aan van dat heel financiële werk, maar dan wel voor organisaties met sociale en maatschappelijke doelen.’ 20 jaar geleden kwam Patrimonium Urk op zijn pad.

Met alle nieuwe verantwoordelijkheden kozen veel kleine verenigingen met een vrijwilligersbestuur voor een stichtingsvorm met een professioneel bestuur. Zo ook op Urk. Extra aanleiding was een voor Patrimonium groot sloop-nieuwbouwproject dat op stapel stond. Te groot voor het vrijwilligersbestuur van destijds.

Johan paste in het profiel van de bestuurder die Patrimonium Urk zocht. En hij kon gelijk flink aan de slag. ‘Er was nog niet zoveel structuur of beleid. Mijn eerste opdracht was van nul af aan binnen een paar maanden een ondernemingsplan maken.’ Van oorsprong is Urk niet een gemeente waar huren de norm is. Voorheen konden jongeren in de visserij of de visverwerkende industrie in korte tijd heel veel geld verdienen, vertelt Johan. ‘Dus als het even kon, zeiden de ouders: zoon, koop snel een huis. Dan is dat geld veiliggesteld.’ Dat was al aan het veranderen toen Johan bij Patrimonium ging werken. Maar de gemeente vond 15% sociale huur wel voldoende.

Toeloop van starters

Johan dacht daar anders over. ‘Op gegeven moment hoorde ik dat er een locatie vrij zou komen van een school. Mijn voorstel aan de wethouder om daar samen iets te ontwikkelen voor de sociale doelgroep werd met verbazing ontvangen. “Zo werken wij hier niet”, kreeg ik als antwoord. Patrimonium werd niet geacht initiatief te nemen. De eerste jaren was dat echt een gevecht.’

Na lang aandringen van Johan kwam er toch een woonvisie samen met de gemeente. Behoefteonderzoek liet inderdaad een toenemende vraag zien naar sociale huur op Urk. Maar op het moment dat de gemeente eindelijk overtuigd was, diende de verhuurderheffing zich aan. ‘Dat ik toen financieel even op de rem moest gaan staan, voelde wel dubbel.’

Inmiddels is de dynamiek anders. Er is een enorme toeloop van woningzoekende starters op de Urker woningmarkt. De helft van de Urkers is 25 jaar of jonger. ‘We hebben de ambitie om te groeien naar 30% sociale huur. Gemiddeld zijn dat 35 nieuwe levensloopbestendige woningen per jaar. Dat kunnen we prima aan.’

De woondeal met de gemeente en de provincie heeft Patrimonium Urk alleen onderschreven, net als de andere corporaties in Zeewolde, Urk, Noordoostpolder en Dronten (ZUND-regio). ‘Wij werden er pas heel laat bij betrokken. Vervolgens presenteerde de provincie verkeerde nieuwbouwambities: te lage voor Patrimonium, te hoge voor de gemeente Urk. Gelukkig kon ik eensgezind optrekken met de gemeente in mijn verweer en heeft de provincie de cijfers bijgesteld. Uiteindelijk moeten we het toch lokaal samen regelen dat er genoeg nieuwe woningen komen op Urk. Dan heb ik graag een goede relatie met de gemeente.’

Data Traineeship speciaal voor woningcorporaties
Samenwerkingsverband SWEMP organiseert in samenwerking met Smart Data People een Data Traineeship Woningcorporaties waarbij trainees direct bij een corporatie in dienst kunnen treden. De hbo/wo geselecteerde talenten worden specifiek voor corporaties opgeleid, gecertificeerd en begeleid.

Zoekt jouw corporatie dataspecialisten om datagedreven werken naar een hoger niveau te tillen? Dan biedt dit traineeship uitkomst. Het is ook mogelijk om eigen interne young professionals deel te laten nemen.

Meer informatie vind je in de brochure over het Data Traineeship.

Tekst: Margriet Pflug, foto’s: Brenda Roos

Wil je elk kwartaal Aedes-Magazine in jouw inbox?

Gerelateerde artikelen